Jesteś świadkiem? W jaki sposób można zareagować? Są różne możliwości, zależne od sytuacji i gotowości świadka przemocy do działania.
Można:
* porozmawiać z osobą doznającą przemocy: powiedzieć jej, co się zauważyło, co zaniepokoiło, zachęcić do szukania pomocy, wskazać instytucje zajmujące się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie (np. Ośrodek Pomocy Społecznej, Ośrodek Interwencji Kryzysowej). Jeśli przemocy doświadcza osoba nam bliska, to warto ją zapewnić o swojej obecności i chęci pomocy.
* porozmawiać z osobą stosującą przemoc: poinformować, że zachowania, których się dopuszcza, są przemocą, że musi przestać tak się zachowywać, a jeśli nadal będzie stosować przemoc, to mogą ją spotkać różnego rodzaju konsekwencje, np. prawno-karne. Można także osobie stosującej przemoc w rodzinie zaproponować, aby starała się skorzystać z pomocy specjalistów w celu nauczenia się zmiany swoich zachowań i zaprzestania stosowania przemocy, np. by wzięła udział w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.
* poinformować instytucje (takie jak np. Ośrodek Pomocy Społecznej i/lub policja) o podejrzeniu przemocy w rodzinie. Takiego zgłoszenia można dokonać anonimowo! Przedstawiciele tych instytucji mają obowiązek sprawdzić sytuację rodziny, a w przypadku stwierdzenia prawdopodobieństwa występowania przemocy wszcząć procedurę „Niebieskie Karty” oraz podjąć ewentualne inne działania zmierzające do zmiany sytuacji.
Warto przy tym pamiętać o sobie: o swoim bezpieczeństwie, komforcie, gotowości.
Mimo naszej reakcji osoba doznająca przemocy może nie być gotowa na zmianę sytuacji. Może nas unikać, prosić o „niewtrącanie się”, przekazywać nieprawdziwe informacje o sytuacji domowej czy wręcz zapewniać, że osoba stosująca przemoc zmieniła zachowanie. Takie reakcje osoby doznającej przemocy oznaczają, że na ten moment nie jest ona w stanie przyjąć pomocy z naszej strony.
Dzieje się tak dlatego, że osoba doznająca przemocy zazwyczaj ma nadzieję, że przemoc sama zniknie. I często tak się dzieje – osoba stosująca przemoc rzeczywiście zmienia swoje zachowanie, pojawia się „faza miodowego miesiąca” i sytuacja się poprawia. Ale przemoc jest zjawiskiem cyklicznym, po pewnym czasie powraca.
Osoba doznająca przemocy może też myśleć, że sobie na to zasłużyła, a także obawiać się, że przemoc będzie jeszcze dotkliwsza. Mimo braku gotowości do sięgnięcia po pomoc nasza interwencja jest ważna, bo pokazuje, że osoba doznająca przemocy nie jest w tym sama, a osoba krzywdząca nie ma przyzwolenia ze strony otoczenia na dalsze działania.
Jeśli zatem podejrzewasz, że ktoś w Twoim otoczeniu doznaje przemocy – reaguj. Rozmawiaj, wspieraj, bądź. Czasem wystarczy tyle, by przemoc została przerwana.
